Monday, August 31, 2015

අපූරුයි ජීවිතය!





සඳ ඈත දුර ගියත්
තරු මිලින වී ගියත්
නොයමි දුර වෙන් වෙලා
මිමිනුවා හදවතින්
ඒ සෙනෙහෙ බැමි කඩා
දයිවයේ සරදම ට
වෙන් වෙන්න සිදු වුනත්
කාලයේ ඇවෑමෙන්
ඔබේ දූ, මගේ පුතු
පෝරුවේ සුබ මොහොතෙ
සූවිසි වසකට පසු
ඒ මිහිරි අතීතයන්
යලි ඇඳුනි හද තුල
සිනාසී සමරන්න
අපූරුයි ජීවිතය


Monday, August 17, 2015

එක පොතක්, දෙදෙනෙක්!


කියවීමෙන් මිනිසා සම්පූර්න කරයි යන කියමන ඔබ අසා ඇත.ඔබ ද දැනුම, රසවින්දනය ආදී වශයෙන් වූ විවිද අවශ්‍යතා වෙනුවෙන් පොත් කියවනු නොවනුමාන ය. නමුත් ඔබ මෙන් ඇස ඉදිරියට ගෙන පොත් කියවිය නොහැකි පිරිසක් ද ඔබ සමගම ජීවත් වන බව ඔබ නොදන්නවා ද වන්නට පුළුවන. එබැවින් අද පෝස්ටුව ඒ වෙනුවෙන් වෙන් කිරීමට මම කැමැත්තෙමි.

ඔබ සමග ම මග තොටේ යන එන, කාර්‍යාලයේ සේවය කරන, බස් රතයේ ගමන් බිමන් යන එන මේ පිරිස සුදුසැරයැටිය තම ඇස කරගත් දෘශ්‍යාබාධිත පිරිස ය. මොවුන් ඔබ මහත් ආසාවෙන් කියවන පොත කියවීමට නොහැකිව විඳින අපමන දුක් පීදා ඔබ නොදැන සිටීම විමතියට කරුනක් නොවේ. නමුත් ඔවුන් ද පොත පත වෙත අපමන ආදරය කරන බව නම් කිව හැකිය. කෙතරම් පොත් මිලයට ගත්ත ද, ඒවා ආසාවෙන් ලඟ තබා ගත්තද කියවිය නොහැකිනම් ඉන් ඇති පළය කුමක්ද?

මා ඒ ගැන සඳහන් නොකර ඒ වෙනුවෙන් සොයාගත් අපූරු විසඳුමක් ගැන කරුනු ගෙන ඒමට කැමැත්තෙමි. දෘශ්‍යාබාධිත වූවන් අද වන විට තාක්ශනය තම ගැලවුම්කාරයා බවට පත්කරගෙන සිටින බව ඔබ දන්නෙහිද? එය එසේය. දැනට ඇති හොඳම සහ මට සිතෙන ලෙසට එකම විකල්පය මෙය වේ. එබැවින් එහිම එක් අවස්තාවක් ලෙස මේ තාක්ශනික ක්‍රමවේදයන් බාවිතා කරමින් මුද්‍රිත ප්‍රකාශන කියවා ගත නොහැකි පාටකයන් වෙනුවෙන් අදාල ප්‍රකාශන පරිශීලනය කළහැකි ආකාරයට නිර්මානය කිරීම ආරම්බ කර තිබේ.

එම තාක්ශන ක්‍රමවේදය “DAISY” (Digital accessible Information System) යනුවෙන් හඳුන්වයි. ඒ හරහා ඔබ ඇස බාවිතා කර කියවන්නාක්මෙන් ඔවුන් ද පරිගණකය හෝ වෙනත් ඒ සඳහා ඇති උපකර්නයක් බාවිතා කරයි. ඒවා ද ශ්‍රවන (Audio) හෝ ශ්‍රව්‍ය දෘශ්‍ය (FullText FullAudio) ක්‍රමයට හෝ නිර්මානය කල හැකිය.

1 ශ්‍රවන (Audio)

මෙම ක්‍රමයේදී යම් තැනැත්තෙකු විසින් කියවා එය පරිගණක ආශ්‍රයෙන් පටිගත (Record) කර සංස්කරනය (Edit) කර පිටු, පරිච්ඡේද, වාක්‍ය, සලකුනු කර පහසුවෙන් පරිෂීලනය කළ හැකි පොතක් (Talkingbook, AudioBook) නිර්මාණය කරයි.

2 ශ්‍රව්‍ය දෘශ්‍ය (FullText FullAudio)

මෙම ක්‍රමයේදී මෘදු පිටපත (Softcopy) ලබාගෙන එය යුනිකේත ක්‍රමයට පරිවර්තනය කර එය නැවත පටිගත කිරීම හෝ TTS (Text To Speech) බාවිතා කර හඬ නිර්මාණය කළ හැකිය.

දැනට මෙරට තුල ඉහත පලමු ක්‍රමය බහුලව භාවිතා කරන අතර 2වන ක්‍රමය ඉතා අඩු වශයෙන් භාවිතා කෙරෙයි. ඊට හේතු කිහිපයක් ඇත.
1.     Softcopy නොමැති වීම.
2.    ප්‍රකාශකයන් ප්‍රජාව පිලිබඳ දක්වන සැලකිල්ල අල්ප වීම
වැනි කරුනු පෙන්වා දිය හැකිය.

ඉහතින් සඳහන් කර ඇත්තේ එහි තාක්ෂනික ක්‍රමවේදය ය. නමුත් මේ සඳහා විශාල පරිශ්‍රමයක් දැරිය යුතු ය. ඉතා ඉහල ගුනාත්මක බාවයෙන් යුතු නිර්මානයක් ලබා දීම වෙනුවෙන් එම මහන්සිය ඉවසිය යුතු ය. එසේ නොවන්නේනම් තාක්ශනය හැසිරවිය නොහැකි දෘශ්‍යාබාධිත ප්‍රජාව මහත් අපහසුතාවට පත්වනු ඇත. ඔබට පුස්තකාලයකින් පොත් ලක්ශ ගනනකින් කැමති ලෙස තේරීමක් කළ හැකි වුවත් අප පොත් දහසක් හෝ දෙදහසක් වැනි අවම ප්‍රමානයකින් අදාල තේරීම කළ යුතු බව ඔබ දැන සිටින්න ට නැත.මේ වසර දහයක ප්‍රතිපළය වේ. නමුත් වසරකට ඔබට අලුතෙන් පොත් දහසකට වැඩි ප්‍රමානයක් අලුතෙන් එකතු වන අතර අපට කියවිය හැකි වන්නේ ඔබට වසරකට ලැබෙන ප්‍රමානය තරම් සුළු ප්‍රමානයක් නොවේද?

මෙම පෝස්ටුව බලන විදේශ ගතව සිටින ශ්‍රී ලාංකිකයන් තමන් සිටින රටවල තොරතුරු ද මේ වෙත සපයන්නේනම් මම කැමැත්තෙමි.